Posts

Bubbeltjesplastic

Afbeelding
  For the English version, click here . Ik sta met de kandelaar die mijn metekind boetseerde en glazuurde in mijn handen. Ik reik achter me in een doos vol inpakmateriaal. Een stuk zijdepapier, dan bubbeltjesplastic. Ziezo, die gaat mijn hutkoffer in. Veilig, voor een verre reis. Het is weer zover. Ik pak mijn huis in. Naarmate meubels verdwenen en gordijnen afgehaald werden, leek het trouwens steeds minder mijn huis. De tuin vertoont nu al tekenen van verwaarlozing. Ik verhuis. Alweer. Met de kopjes, borden, manden en boeken, pak ik ook mijn leven in Rwanda in. Ik zie de dichtbevolkte heuvels, de rijst in de valleien, de zwart-witte boordstenen aan de rand van elke weg, de kinderen die achter me aan hollen als ik ze met de fiets passeer terwijl ze luidkeels “mzungu” schreeuwen. Ik mijmer over de bewogen jaren die ik hier doorbracht: van COVID tijden, over bezuinigingen en andere uitdagingen. Ik denk aan de veerkracht en wil van de mensen waarmee ik werk, aan hoe we samen aan de

Binnendringer

Afbeelding
  For the English version, click here . Zaterdagmiddag. Ik kom net thuis van de groenten en fruitwinkel. Twee zware boodschappentassen staan op mijn scooter vastgebonden. Ik maak de rekkers los en sleur ze een voor een naar de voordeur. Ik maak die open met de sleutel en schop mijn schoenen uit. Oef, nu de tassen naar de keuken dragen. Ik loop door de living en zie dat Staf de Giraf is omgevallen. Staf is een Zuid-Afrikaanse giraf gemaakt van ijzerdraad en kralen. Er staan er zo drie op een rij. Staf is de kleinste en soms een beetje labiel. Hij valt wel eens om als ik ertegen bots. Mijn brein registreert het terwijl ik er voorbij loop. Staf ligt op de vloer. Maar hij lag niet op de vloer toen ik vertrok. Botste ik tegen hem toen ik op weg was naar buiten? Ik stap verder naar de keuken. Daar liggen twee voorwerpen op de vloer. Het eerste is een schaaltje gif tegen kakkerlakken dat anders netjes onder een rek is geschoven. Het ligt nu een meter van die plaats. Er ligt ook een gehaakt on

Witloof

Afbeelding
  For the English version, click here . “Rara, wat ik vond in Go Green?”, stuur ik naar een Belgische collega in Rwanda. Daarbij komt de foto die ook hierboven staat. Go Green is de winkel waar ik bijna al mijn groenten en fruit koop. Toen ik hier pas was, ging ik gewoon naar de markt, zoals ik het ook in Vietnam deed. Maar dat duurde niet lang. De markt hier vlakbij is klein en een beetje vies. De producten ook niet zo goed van kwaliteit. Dan maar naar Kimironko markt. Een erg grote markt, waar ook toeristen graag komen. Ik werd er aangeklampt en gevolgd. Mijn tas bijna uit mijn hand gerukt zodat ik die niet zelf moest dragen. Aangezien ik geen idee had van gangbare prijzen, kon ik niet goed afdingen, werd erop gelegd waar ik bijstond. Op weg naar huis dacht ik: niet weer. Supermarkten zijn niet echt een alternatief. De meeste supermarkten hier hebben een heel beperkte versafdeling. Tomaten, uien, aardappelen, wortels papaya’s en bananen. Maar niet veel meer. Go Green dus. Lekke

Vleermuizen

Afbeelding
For English, click here . Het is eigenlijk veel te laat als ik de deur uitstap. Alweer een drukke dag achter de rug. Op de parking staat alleen mijn fiets nog. De nachtwaker doet de poort voor me open en ik zwoeg de steile helling op. Het is donker, maar nog niet helemaal. De wolken steken donker af tegen de rest van de hemel. Als ik bij de grote weg kom, hoor ik het geluid. Een luid gekwetter, gekwaak. Het is moeilijk te beschrijven, maar ik weet wat er aan de hand is. Tijd om van mijn fiets te stappen en in alle veiligheid omhoog te kijken. De lucht is bezaaid met donkere, vliegende dieren. Het lijken vogels, maar dat zijn het niet. Vleermuizen. Er is een grote kolonie Afrikaanse fruitvleermuizen die in de bomen wat verderop huizen. Als je er voorbij stap kan je ze ruiken. Er moet onder die bomen een hoop mest liggen. Overdag hangen ze rustig een dutje te doen. Wel, rustig is ook niet het goede woord. Er zit eigenlijk continu beweging in die grote hangende dierenhoop. Er is er alti

Stof

Afbeelding
  For the English version, click here . Het is hier droog, heel erg droog. Sinds mei regende het niet meer. Dat is normaal. Als alles goed gaat, begint het regenseizoen terug in september. Het gras rond mijn huis is dor. De planten in de tuin zijn bedekt met een laagje zand. Ik woon aan een onverharde weg. Blijkbaar bestaat er hier in Kigali een systeem dat als bewoners van een straat – en dan gaat het niet over belangrijke verkeersaders natuurlijk- bereid zijn zelf een substantieel bedrag te investeren, de gemeente de kost aanvult en de straat asfalteert. Maar dat is hier vooralsnog niet gebeurd. Een aardeweg, dat genereert stof, vooral in het droge seizoen. Nu is een onverharde weg te verkiezen boven een slechte asfaltweg, als die tenminste af en toe wordt onderhouden. Een zware tractor met een soort wegschraper herstelt dan het wegdek. Door met de nivelleermachine over de weg heen en weer te bewegen, worden wasbordribbels, kuilen en andere onregelmatigheden verwijderd. Maar al

Als een pitje een boom wordt

Afbeelding
Find the English version here Ik wil al een hele tijd mijn eigen papaja’s kweken. Ik ondernam verschillende pogingen. Eerst plantte ik een aantal zaden uit een vrucht die ik net opat. Geen succes. Al keek ik de plantjes letterlijk uit de grond, de zaden bleven verborgen in de teelaarde. Wat later zag ik op mijn composthoop plantjes ontkiemen. Ik schepte ze voorzichtig uit de hoop en plantte ze netjes in een pot. Dat vonden ze niet leuk. Ze stierven een na een. Ook geen succes dus. Het plan ging even de ijskast in.  Tot ik een aantal maanden gelden besloot mijn composthoop te gebruiken om de aarde in mijn moestuin wat te verrijken. Een week later was elke centimeter vrije ruimte ingenomen door mij onbekende kleine ontkiemende plantjes. Het inzicht kwam toen die eerste babyblaadjes plaats maakten voor de meer herkenbare bladeren. Papaja’s, overal papaja’s. Ze kwamen als was er gras gezaaid. Wieden dus en hier en daar eentje laten staan om groot en sterk te worden. Ik verplantte die jon

Termieten

Afbeelding
Find the English version here . Iedereen die ooit in de sub-tropen of tropen heeft gewoond kent ze: termieten. Kleine, ijverige beestjes met een bkinkende kop en bleek lijfje. Ze worden vaak verward met mieren, maar daar zijn ze zelfs niet aan verwant. Ze maken prachtige kastelen van zand en aarde, waar de kolonie -in een vernuftig gecreeerd microklimaat in een ingewikkelde samenleving werkt en leeft. Maar ze zijn niet alleen in die prachtige termietenheuvels te vinden. Ik heb een klein moestuintje. Daar teel ik tomaten, die aan stokken opgebonden worden. Die stokken worden steeds korter. Want ze worden aan de onderzijde, het stuk dat de aarde in gaat, opgevreten door hongerige termieten. In bloembakken heb ik ook aardbeien, of ten minste, ik probeer er aardbeien te laten groeien. Maar er zijn veel kapers op de kust. Slakken houden van de onrijpe vruchten. Nadat zij hun slag hebben geslagen maken fruitvliegjes hun werk af. Als er dan toch een vruchtje aan hen ontsnapt en rood tus