Zakjes

Ik woon nu in Rwanda, maar voorheen in Vietnam. Uiteraard zijn Rwanda en Vietnam totaal verschillend. Maar wat misschien het meeste opvalt, zijn de zakjes. Of liever de afwezigheid van zakjes.

In veel landen zijn in de voorbije jaren allerlei maatregelen genomen om de eenmalig bruikbare tasjes te verbieden, om enkel meer duurzame tassen te promoten. Ik herinner me hoe in Zuid-Afrika de zakjes aan de kassa steviger en betalend werden om de hoeveelheid plastiek in het zwerfvuil te verminderen. Maar ook nu nog zie je overal de “flowers of Africa”: zakjes die in het prikkeldraad van afsluitingen hangen te wapperen in de wind.

Ook in België probeert men om de hoeveelheid plastiek te verminderen. De afdelingen groenten en fruit van supermarkten schakelden over van de dunne zakjes naar herbruikbare, stoffen of papieren zakjes. Maar toch, bij een bezoek aan België valt me op hoeveel plastiek er nog steeds in omloop is, hoeveel groenten en fruit in plastiek voorverpakt zitten.

Dat was minder in Vietnam. Groenten en fruit zijn er niet voorverpakt. En toch is Vietnam voor mij de koning van de plastiekzakjes. Alles wat je koopt, wordt door een verkoper dadelijk in een zakje gestopt, liefst meer dan één omdat ze zo dun zijn dat ze meteen scheuren. Je hebt ze in alle maten. En zelfs speciale zakjes waarmee je een meeneemkoffie of -sap (in een plastiek beker met plastiek rietje, uiteraard) aan het stuur van je scooter kan hangen. Plastiek, overal is plastiek. De gewoonte om afval gewoon te laten vallen, helpt niet echt. De straatvegers voeren een haast onmogelijke strijd. Uiteindelijk belandt al dat plastiek in de zee. Op een slechte dag, word je in de zee niet belaagd door kwallen, maar door plastiekzakken. Het is een akelig gevoel, die slijmerige, vieze dingen die langs je lijf glijden in het verder zalige zeewater.

Neen, dat is iets van de verleden tijd hier in Rwanda. In Rwanda zijn plastiekzakjes verboden. Het is een maatregel waarmee Rwanda heel hoog scoort op de internationale rangschikking rond het bannen van plastiek. En dus worden al je aankopen in papieren zakjes verpakt. Geen “flowers of Africa” hier. Dat heeft ook te maken met de verantwoordelijkheid die elke wijk neemt om schoon te maken. In pre-COVID tijden gebeurde dat op de maandelijkse “umuganda” dag waar iedereen gemeenschapwerk doet. Kigali is een erg schone stad.

Geen plastiek in de winkels dus, maar wel papier. Alles, wat je ook koopt, het moet in een zakje. Ik moet eigenlijk net zo hard als in Vietnam aandringen dat ik mijn eigen herbruikbare tasjes meeheb. Dat biedt alvast houvast in al dat continentale reizen😊.