Vakbondsactie

De staking van de Belgische luchtverkeersleiders kon maar op weinig begrip rekenen. Toch zijn stakingen in België klein bier in vergelijking met acties van vakbonden hier in Zuid-Afrika. Vaak loopt het hier uit op gewelddadige confrontaties. Dat maakten wij vorige week zelf ook mee.

De grootste onderwijsvakbond SADTU (South African Democratic Teachers Union), die gelieerd is aan de regeringspartij ANC, riepen eind maart hun leden op tot actie. De reden voor ontevredenheid is het feit dat de MEC Onderwijs (provinciale minister), een lid van de regerende ANC, te weinig respect zou hebben getoond voor SADTU en hen te weinig zou betrokken hebben in beslissingen. De leden, leraren, werd gevraagd zich strikt aan het minimum aantal uren werk te houden: 7 u werken per dag en geen minuut meer. Er werd hen ook gevraagd geen activiteiten van het Departement Onderwijs bij te wonen of geen informatie op hun vraag door te geven. Wij stelden een paar van onze trainingen voor onderwijzers en schoolhoofden uit om moeilijkheden te vermijden.

De voorbije week was er echter een driedaagse training georganiseerd voor vakbegeleiders wiskunde van het departement. De trainers waren speciaal uit België overgevlogen. Er waren 46 deelnemers uit alle 5 districten van de Free State. De training begon goed.

Om 20 over 12 kwam er een man het lokaal binnen. Hij kwam naar me toe en eiste, zonder zich voor te stellen, met de trainers te spreken. Ik legde uit dat dit bezoekers waren en vroeg hem waar het over ging. Het was dringend, zei hij, en er moest iets gebeuren voor onderwijzers van de nabijgelegen scholen zouden komen. Ik kon er kop noch staart aan vinden. Ik haalde er iemand van het provinciale onderwijsdepartement bij.

Het bleek om een SADTU vertegenwoordiger te gaan. Hij eiste dat alle SADTU leden onder de deelenemers de workshop zouden verlaten (ook al waren dat dus geen onderwijzers). Schoorvoetend volgden ze zijn bevel op. De training ging intussen gewoon door. Wat later kwam de SADTU man weer binnen. Hij zei dat de SADTU leden zouden vertrekken en dat ze dus de sleutels van de auto’s nodig hadden. Hij vroeg de andere deelnemers om te beslissen of ze samen wilden terugrijden of liever zonder transport in de workshop blijven. Maar lang moest het niet duren, zei hij, want anders zouden de auto’s wel eens beschadigd kunnen worden, banden platgezet, etc. Van zodra hij het lokaal weer uit was, uitten de andere deelnemers hun ongenoegen. Ze wilden deze training volgen en vonden niet dat een vakbond waar zij geen lid van waren hen dat kon verhinderen. Ze uitten hun ongenoegen over de dreigende taal en intimidatie.

De dame van het onderwijsdepartement trachtte te onderhandelen en er werd afgesproken na de lunch concrete afspraken te maken. Wat later stonden alle workshopdeelenemrs (SADTU leden of niet) aan te schuiven voor de lunch….

Wij regelden intussen een andere locatie voor het vervolg van de workshop, niet in een gebouw van het departement, maar een prive-terrein.

Wat later begon het gesprek. De bedoeling was om de auto’s en het vervoer zo te herschikken dat wie wou blijven dat kon doen en dat de anderen konden vertrekken. Maar dat was niet naar de zin van een pas aangekomen SADTU-man. Hij begon te roepen en te dreigen en weigerde het lokaal te verlaten. Intussen stonden er een 5tal vakbondsvertegenwoordigers binnen. Zelfs nadat de SADTU leden onder de deelnemers het lokaal weer hadden verlaten, bleven ze amok maken. Het was duidelijk: zij wilden vermijden dat er een oplossing kwam. Deze activiteit zou geannuleerd worden. De sfeer werd steeds grimmiger. Wij hielden ons angstvallig afzijdig om geen olie op het vuur te gooien. Sommige deelnemers waarschuwden ons dat we best onze waardevolle bezittingen konden veilig stellen. Stilletjes ruimden we al de workshopspullen op. Intussen consulteerden sommige deelenemers hun eigen vakbonden en die gaven hen het advies confrontatie te vermijden en omwille van hun veiligheid de workshop te verlaten.

En dat deden wij uiteindelijk ook.